Là một chi tiết cấu thành nên động cơ giảm tốc, hộp giảm tốc giữ vai trò quan trọng trong truyền động và giảm tốc. Việc biết được cách đọc thông số hộp giảm tốc trên Nameplate đóng vai trò quan trọng trong vấn đề xác định loại hộp số nào phù hợp với yêu cầu của nhà máy.
I. Ý nghĩa của các thông số
1. Tỷ số truyền (Gear Ratio)
Tỷ số truyền (hay được gọi là tỷ số giảm tốc) là một chỉ số quan trọng trong hộp giảm tốc. Chỉ số này được tính bằng mức độ chênh lệch giữa vận tốc đầu vào và đầu ra.
Ví dụ, nếu tỷ số truyền là 1:10 thì trục đầu vào quay 10 vòng thì trục đầu ra quay được 1 vòng.
Tỷ số truyền được tính bằng công thức =(Số răng trục đầu vào/ Số răng trục đầu ra)*(Số rãnh vít/ Số răng bánh răng). Ví dụ nếu hộp số giảm tốc có 40 răng trục đầu vào, 160 răng trục đầu ra, 2 rãnh vít và 80 răng bánh răng thì tỷ số truyền là:
Tỷ số truyền (hoặc tỷ số giảm tốc) = (20/160)*(2/80) = 1/320
Tỷ số giảm tốc ảnh hưởng trực tiếp đến mức độ giảm tốc của hệ thống. Khi tỷ số truyền càng lớn thì tốc độ trục đầu ra càng thấp so với trục đầu vào. Về moment xoắn, khi tỷ số giảm tốc tăng thì moment xoắn của hệ thống sẽ tăng, khi đó hộp giảm tốc sẽ có công suất lớn hơn.
2. Công suất (Power Rating)
Công suất thể hiện giới hạn mà hộp số có thể chịu được trong một khoảng thời gian nhất định. Khi hộp giảm tốc được dùng quá công suất có thể gây ra quá tải, nóng máy, gây phá hủy các chi tiết bên trong như mòn răng, gãy răng… hoặc có thể gây nguy hiểm cho chính người sử dụng. Công suất được đo bằng watt (W) hoặc mã lực (HP).
Công suất mở máy: Là công suất tối đa mà hộp giảm tốc có thể chịu được khi khởi động.
Công suất định mức: Là công suất mà hộp giảm tốc có thể hoạt động tốt nhất, đạt được hiệu suất cao nhất.
3. Tốc độ đầu vào (Input Speed)
Thể hiện tốc độ quay tối đa mà trục đầu vào của hộp số giảm tốc có thể chịu được. Tốc độ đầu ra được xác định bằng đơn vị vòng/phút (RPM).
4. Moment xoắn đầu ra (Output Torque)
Moment xoắn định mức (hay Moment xoắn đầu ra) thể hiện giới hạn của moment xoắn mà hộp giảm tốc có thể cung cấp. Nếu vượt quá giá trị này có thể gây ra quá tải, giảm tuổi thọ, hư hỏng. Moment xoắn định mức được đo bằng đơn vị (Nm) hoặc (lb-ft).
Ngoài các thông số nêu trên, nameplate còn cung cấp mẫu (Model), vị trí lắp đặt (Mounting Position) và thông in nhà sản xuất (Manufacturer’s Information) của hộp số giảm tốc.
II. VÍ DỤ VỀ CÁCH ĐỌC THÔNG SỐ
1. Ví dụ 1
Từ trái sang phải, từ trên xuống dưới ta có được các thông tin sau:
- Công suất định mức: 0.75kW
- Số cực: 4
- Mức điện hoạt động: 220/ 380V
- Tần số: 50Hz
- Mã ký hiệu khung động cơ: 80M
- Loại động cơ: TEFC
- Chứng chỉ IP: 54 (tương đối cao, chống bụi và nước ở mức hạn chế)
- Chỉ số dự phòng động cơ: SF = 1 nghĩa là động cơ không có khả năng hoạt động quá công suất định mức.
- Số vòng quay động cơ: 1430 vòng/ phút.
- Dòng điện định mức: 4.0A và 2.3A
- Hiệu suất động cơ: 73%
- Trọng lượng động cơ: 11kg
2. Ví dụ 2
Từ trái sang phải, từ trên xuống dưới ta có được các thông tin sau:
- Model: Mã của hộp giảm tốc: MG 172F - Thuộc loại Max Gear.
- Input: Tốc độ tối đa cho phép đối với hộp giảm tốc (Thông thường đối với sản phẩm động cơ giảm tốc, tốc độ đầu vào đã được quy định, giới hạn và phù hợp, và được ghi trên thân của động cơ đi kèm với hộp giảm tốc)
- S/N: Số Series của sản phẩm hộp giảm tốc.
- Ratio: Tỉ số truyền của hộp giảm tốc - 1:5
- Power: Công suất của hộp giảm tốc - 2.2kW
- Date: Tháng, năm sản xuất của hộp giảm tốc.
- Lub: Loại chất bôi trơn của hộp giảm tốc: Mineral Oil - Dầu khoáng; ISO VG 150 - Theo tiêu chuẩn ISO, độ nhớt 150cp.
- Dòng cuối: Thông tin của nhà sản xuất và xuất xứ.
III. LƯU Ý KHI CHỌN HỘP GIẢM TỐC
- Xác định rõ ứng dụng cần sử dụng hộp giảm tốc. Ví dụ động cơ dùng trong máy nghiền cần có moment xoắn mạnh.
- Xác định các thông số kỹ thuật cần thiết để mua hộp số phù hợp. Nếu doanh nghiệp của bạn là nhà máy sản xuất nhưng chưa biết chọn loại hộp số nào phù hợp thì hãy liên hệ đến công ty Kiên Dũng để được tư vấn và hỗ trợ lắp đặt.
- Chọn hộp số giảm tốc và động cơ chính hãng. Vì động cơ giảm tốc giữ vai trò then chốt trong việc vận hành các thiết bị trong nhà máy sản xuất vì thế việc chọn động cơ kém chất lượng có thể gây trì trệ quá trình sản xuất. Kiên Dũng tự hào là doanh nghiệp Việt Nam làm đại lý thương mại của công ty Nara Samyang Hàn Quốc vì thế để tránh những rủi ro, thực tế là rất nhiều, ở khâu xuất nhập khẩu, quý vị hãy liên hệ với chúng tôi.
(Kiên Dũng - KIDUCO là đại diện phân phối của động cơ giảm tốc Hàn Quốc Nara Samyang tại Việt Nam)
Xem thêm: Hộp số giảm tốc, Động cơ giảm tốc
Tổng kết
Việc hiểu được ý nghĩa đằng sau các thông số kỹ thuật trên nameplate là cực kỳ quan trọng trong việc chọn ra hộp số giảm tốc phù hợp với mục đích sử dụng cũng như hiểu hơn về cách dùng và các mức giới hạn của từng loại hộp số. Thêm vào đó, khi tiến hành mua hàng cần chọn những nhà cung cấp hộp số chính hãng, có ủy quyền thương mại rõ ràng.
